به گزارش روابطعمومی ادارهکل کانون استان سمنان، آیین اختتامیه مرحلهی استانی بیستوسومین جشنوارهی بینالمللی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سمنان با دعوت از الهام دارابی رئیس گروه پژوهش و ترویج قصههای ایرانی، سیدمحمدرضا طبسی مدرس دانشگاه و داور جشنوارهی قصهگویی و با حضور نبیاله خدابخشی مدیرکل، جمعی از کارشناسان، مسئولان، مربیان و اعضای مراکز فرهنگیهنری کانون استان، پیش از ظهر یکشنبه ۱۷ مرداد ۱۴۰۰ در بستر فضای مجازی برگزار شد.
رئیس گروه پژوهش و ترویج قصههای ایرانی کانون کشور بهعنوان مهمان ویژهی این آیین از استقبال شرکتکنندگان در جشنوارهی بیستوسوم قصهگویی و رشد کمی و کیفی آمار استان، ابراز خرسندی و از مدیرکل، ارکان دبیرخانهی استانی و تمامی قصهگویان که در برنامهریزی و اجرای پر شور ایندوره از جشنواره نقش داشتند، قدردانی کرد.
شاهنامه؛ از داستانسرایی تا قصهگویی
داور جشنوارهی استانی قصهگویی کانون سمنان در بخشی از این آیین به نقل روایی در شاهنامه، اشاره و اظهار داشت: سابقهی نگارش شاهنامه و پژوهشهای انجامگرفته نشان میدهد یکی از منابع مورد استفادهی فردوسی در شاهنامه، گفتهی موبدان بوده که در اینجا میتوان آن را نقل روایی دانست.
طبسی در ادامه افزود: پیشینهی این نقلها که معمولاً با موسیقی نیز توأمان بود به گوسانها در ایرانباستان میرسد و گویا تدوین روایتهای مختلف در شاهنامه با تدوین خاصی که فردوسی بر آن اعمال کرده، شکلی خطی مییابد و هرکدام از این روایتها بر پایه تغییرات حکومتی و اجتماعی در ایران، در دورهای برجسته شده و در دورهی دیگر گاهی کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ اما مهم آنکه حکومتهای مختلف اقوام غیر ایرانی در جغرافیایی ایران فرهنگی تقریباً همگی دست به نساخی و تصویرگری شاهنامه زدهاند.
داور جشنوارهی قصهگویی یادآور شد: وجه قصهپردازی از شاهنامه و بازگرداندن این داستانها به اقوال شفاهی قصهگویان را میتوان در تصویرگری، نگارگری و نقاشیهای قهوهخانهای از شاهنامه جست. تصویرهایی که بر پایههای توصیفهای فردوسی و نیز تخیل تصویرگران نقش میشد و قدرت بیان بیشتر به قصهگویان میداد.
تدارک پردههای نقالی برای قصهگویان سنتی
طبسی در بخش دیگری از سخنانش پیشنهاد داد تا در مراکز فرهنگیهنری کانون، پردههای نقالی برای قصهگویان سنتی تدارک دیده شود. این درهمآمیختگی توصیفات شاعر با طراحی و رنگگزینی هنرمند نقاش و درهمآمیزی این دو با تخیل و بیان قصهگو را در حال حاضر در هنر جدید انیمیشن(پویایینمایی)؛ یعنی سریال انیمهی «ارسلان سنکی» میتوان مشاهده کرد که در واقع درهمآمیزی داستانهای شاهنامه و امیر ارسلان نامدار است و شخصیتهای آن نامهای فارسی دارند و از مناطقی همچون گیلان در آن صحبت میشود و البته منطقهی کنونی گیلان مدنظر نیست؛ اما آن وجه خلاقیت ترکیب و درهمآمیزی و بنا کردن کردن یک متن جدید را بر پایه داستانهای دو کتاب محبوب در بین ایرانیان بهطور مطلوب میتوان اشاره کرد.
داور جشنوارهی قصهگویی کانون سمنان تأکید کرد: این اثر میتواند معرف یک الگوی جدید برای تولید قصههای جدید با شاخ و برگهای تازه برای قصهگویان بر پایه شاهنامه فردوسی باشد.
قصهگویی شکل مناسبی از پاسداشت و انتقال مفاهیم فرهنگی و تمدن نیاکان است
مدیرکل کانون استان سمنان ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این آیین و قدردانی از قصهگویان شرکتکننده و اعضای دبیرخانهی استانی جشنواره، اظهار داشت: قصهگویی در بستر روایتها شکل مناسبی از پاسداشت و انتقال مفاهیم فرهنگی و تمدن نیاکانمان است که علیرغم فراز و نشیبها همچنان پایدار، مؤثر و مورد توجه است.
خدابخشی در ادامه افزود: هنر نقل داستان با بهرهگیری از ابزارهای هنری بهصورت خلاقانه با ابتکار عمل مؤثر در انتقال مفاهیم برای تاثیرپذیری نسلی با روش قصه و قصهگویی بسیار ارزشمند و دارای اهمیت است.
رئیس جشنوارهی استانی قصهگویی کانون سمنان یادآور شد: قصه در واقع به حکایت، روایت، سرگذشت و داستانی گفته میشود که منبع آمادهسازی آن، ادبیات شفاهی و مکتوب است و قصهگو، هنرمندی است که با بهرهگیری از خلاقیت، زمان و مکان مناسب و…، به بیان آن برای مخاطب میپردازد تا در ورای آن بهصورت غیر مستقیم، تربیت، دگرفهمی و هوش هیجانی را به او آموزش دهد.
خدابخشی در پایان سخنانش تصریح کرد: کانون پرورش فکری بهعنوان متولی پایهای و تأثیرگذار بهمنظور احیاء و گسترش این هنر کهن با تمام ظرفیتهایش برای تعالی آن تلاش میکند، بنابراین با توجه به عرصهی فنآورانهی امروزی و تغییر و تحول لحظهها بایست در راستای بهروز شدن، ارتقا و ارتفاع گرفتن برای مجموعه نیروی انسانی، مربیان و فعالان عرصهی قصه و قصهگویی گام برداریم.
چراغ جشنواره قصهگویی بههمت مربیان کانون، روشن است
معاون فرهنگی و ناظر جشنوارهی استانی قصهگویی کانون سمنان نیز در این آیین ضمن قدردانی از شرکتکنندگان، اعضای دبیرخانه و هیئت داوران، اظهار داشت: بههمت مربیان توانمند کانون، چراغ جشنواره قصهگویی روشن است و در طول اینسالها تجارب بسیار گرانبهایی را در حفظ، پاسداری و گسترش این سنت ارزشمند اندوخته است و با برگزاری جشنوارههای متعدد توانسته گامهای موثری در مسیر ترویج فرهنگ قصهگویی بردارد.
فروهر معدنی در ادامه با بیان اینکه قصهگویی، هنر باستانی زنده است، گفت: قصه، بستری مناسب برای انتقال ارزشهای پسندیده و آموزندهای است که ریشه در تعالیم عالیه دین و فرهنگ و ادبیات گرانسنگ ما دارد، مفاهیمی مانند عشق، ایثار، امیدها و آرزوها، شادیها و غمها و… که امروزه با گذر زمان و پیشرفت و گسترش رسانههای تصویری و شبکههای اجتماعی بیش از پیش نیازمند توجه به این هنر و بالندگی آن هستیم؛ چراکه هنر قصهگویی میتواند پیوند بین نسلها را محکم و کودکان را آماده زیستن در این عصر پرآشوب کند.
مدیر اجرایی جشنوارهی استانی قصهگویی کانون سمنان یادآور شد: ۶۲۴ قصهگو در سامانهی جشنواره ثبتنام کردند و پس از پایش اولیه، تعداد ۹۸ اثر در دو بخش ملی و آئینی در سه گروه «زنان و مردان ۱۸ سال به بالا»، «نوجوانان دختر و پسر ۱۲ تا ۱۸ سال» و «پدربزرگها و مادربزرگها»، داوری شد که نسبت به جشنوارهی بیستودوم، بیش از ۸۰ درصد افزایش داشت.
در پایان، بیانیه هیئت داوران از سوی نماینده انجمن قصهگویی کانون سمنان، قرائت و قصهگویان برگزیده و شایستهی تقدیر استان در دو بخش «ملی» و «آئینیسنتی» در سه گروه شرکتکننده معرفی شدند.
گفتنی است؛ در بخشی از این آیین، محترم ترحمی قصهگوی برگزیده بخش «پدربزرگها و مادربزرگها» به قصهگویی پرداخت و از سوی مدیرکل کانون استان، تجلیل شد.